Czym jest paracetamol? Kiedy stosujemy paracetamol?

Paracetamol (znany również jako acetaminofen) to popularny lek, który jest powszechnie stosowany do uśmierzania bólu i obniżania gorączki. Paracetamol uważany jest przez Światową Organizację Zdrowia za bardzo ważny lek w systemie podstawowej opieki zdrowotnej.

Produkty zawierające paracetamol są znane pod wieloma nazwami marek i stosowane w różnego rodzaju preparatach przeciwbólowych oraz zwalczających katar/przeziębienie przeznaczonych dla dorosłych i dzieci.

Nikt dokładnie nie wie, jak działa paracetamol, ale naukowcy uważają, że działa on głównie w ośrodkowym układzie nerwowym (mózg i kręgosłup). Paracetamol ma zmniejszać intensywność sygnałów bólowych przekazywanych do mózgu. Może również zapobiec uwalnianiu substancji zwiększających ból i temperaturę ciała, znanych jako prostaglandyny.

Paracetamol w niskich dawkach jest dobrze tolerowany i jest powszechnym lekiem przeciwbólowym bez recepty.

W dawkach bez recepty paracetamol powszechnie stosowany jest do tymczasowego uśmierzania bólu i dyskomfortu związanego z:

• Bólem głowy (np. migreny, bóle napięciowe)
• Bólem mięśni (np. naderwania i skręcenia, urazy sportowe)
• Bólem pleców
• Bólem zębów
• Bólem mięśni
• Artretyzmem (w tym chorobą zwyrodnieniową stawów)
• Objawami przeziębienia i grypy
• Gorączką

Paracetamol został wynaleziony w 1893 i stał się ogólnie dostępny na receptę w 1953. Dopiero w 1959 paracetamol stał się dostępny bez recepty. Dziś paracetamol jest często stosowany jako lek bez recepty zwalczający ból i gorączkę.

Leki przeciwbólowe dostępne w sklepie spożywczym lub aptece można podzielić na dwie grupy:

• te, które działają głównie w miejscu bólu oraz
• te, które mają działać głównie ośrodkowo

Paracetamol to lek przeciwbólowy inny niż niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i aspiryna. Paracetamol ma działać głównie ośrodkowo, a ibuprofen, aspiryna i inne leki z grupy NLPZ działają głównie w miejscu bólu.

Jaka jest między nimi różnica? Ibuprofen a paracetamol

Paracetamol ma niewiele skutków ubocznych, gdy zażywany jest w zalecanych dawkach. Jednakże skonsultuj się z lekarzem przed zażyciem paracetamolu:

• Jeśli masz problemy z wątrobą lub nerkami
• Jeśli zażywasz inne leki, w tym te zakupione w aptece, supermarkecie lub sklepie ze zdrową żywnością. Niektóre leki i paracetamol mogą wchodzić w interakcje ze sobą.

Nie zażywaj paracetamolu:

• Jeśli masz uczulenie na paracetamol
• Przez dłużej niż kilka dni z rzędu, chyba że z zalecenia lekarza

Jeśli uważasz, że mogłeś zażyć zbyt dużą dawkę paracetamolu (przedawkowanie), natychmiast skontaktuj się z lekarzem.
Ewentualnie natychmiast udaj się do szpitala. Zrób to nawet wtedy, gdy czujesz się dobrze, ze względu na ryzyko opóźnionego, poważnego uszkodzenia wątroby.

Maksymalna zalecana dobowa dawka paracetamolu wynosi:

• 4g/dziennie dla dorosłych i dzieci powyżej 12 lat
• 1500 mg/dobę dla dzieci poniżej 12 lat

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowania oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

W przypadku utrzymywania się objawów skonsultuj się ze specjalistą. Żadna z informacji przedstawionych na niniejszych stronach internetowych nie służy stawianiu diagnozy ani przepisywaniu leków. W zakresie wszelkich kwestii związanych ze zdrowiem prosimy skontaktować się z lekarzem.

Jesteśmy zobowiązani do bezpiecznego przechowywania danych osobowych. Kliknij tutaj, aby zapoznać się z naszą polityką prywatności.

Bibliografia:

1. Grosser Tet al. Chapter 34. In: Brunton LL, Chabner BA, Knollmann BC (eds). Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics. 12th ed.
2. Australian and New Zealand College of Anaesthetists and Faculty of Pain Medicine. Acute pain management: scientific evidence. Third edition 2010.
3. O'Callaghan T. What's wrong with the world's favourite painkiller? [Internet]. Newscientist.com. Dostęp 1 września 2014.
4. Therapeutic Goods Administration (TGA). Core paracetamol product information. Grudzień 2005.
5. MIMS Australia. Panadol.
6. Panadol Osteo. Consumer Medicine Information (Australia).
7. Royal Society of Chemistry. Paracetamol: a curriculum resource. 2002.
8. Tylenol.com. About Us. [Internet]. Dostęp 2 września 2014.
9. Williams CM et al. Lancet. 2014 Jul 23. pii: S0140-6736(14)60805-9. doi: 10.1016/S0140-6736(14)60805-9. [Epub ahead of print].